(برخي از آثار و ابنيه تاريخي شهرستان سرايان

رديف	نام اثر	محل اثر	قدمت
1	مقبره تورانشاه	شهر سرايان	تيموري
2	مسجد جامع سرايان	شهر سرايان	صفوي
3	كاروانسراي سرايان	شهر سرايان	صفوي
4	آب انبار و مسجد آهنگران	شهر سرايان	صفوي
5	قلعه قلاع	16 كيلومتري شمال شرق سرايان	قرن 7 و 8 هـ ق
6	سد زو	روستاي چرمه	ساساني
7	آسياب كربلايي حسن	روستاي چرمه	قاجاريه
8	آب انبار كمال	شهر آيسك	صفوي
9	تپه حصار	3 كيلومتري جنوب آيسك	---
10	آب انبار محمدباقر	شهر آيسك	صفوي
11	امامزاده سلطان كريمشاه	روستاي كريمو	اسلامي
12	امامزاده سلطان مصيب	روستاي مصعبي	قاجاريه
13	برجهاي حصار	شهر سه‌قلعه	قاجاريه
14	خانه‌هاي حسام‌الديوان و عباس رمضاني	شهر سه‌قلعه	قاجاريه
15	مسجد جامع سه‌قلعه	شهر سه‌قلعه	صفوي
16	محوطه باستاني قلعه كهنه	روستاي بسطاق	قرن 7 هـ تا صفوي
17	حمام كهنه بسطاق	روستاي بسطاق	قاجاريه
18	محوطه باستاني دوست‌آباد	روستاي دوست‌آباد	قرن 8 هـ ق
19	امامزاده ابوالقاسم	روستاي قاسم‌آباد	اسلامي

 

 

سرایان در 160 کیلومتری شمال غربی شهرستان بیرجند در استان خراسان جنوبی قرار دارد و مشتمل بر سه دهستان (آیَسک ـ سه قلعه ـ مصعبی) می باشد. از شمال به شهرستان فردوس و از شمال شرقی به دهستان مرغش از بخش کاخک گناباد متصل بوده و از جنوب غربی با روستای خور و نوغاب از بخش خوسف بیرجند هم مرز می باشد از جنوب غربی با شهرستان طبس و از شرق با شهرستان قائنات همسایه است. وسعت این بخش 9318 کیلومتر مربع بوده و از نظر طبیعی به دو منطقه کوهستانی وکویری قابل تقسیم است. بر اساس آخرین برآورد سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان، جمعیت این شهرستان بالغ بر 50038 نفر می باشد. مناطق دیدنی و آثار باستانی جالب توجهی در شهرستان :سرایان وجود دارد که مهمترین آنهاعبارتند از مناطق ییلاقی و سرسبز دره مصعبی در 30 کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان - ـ غار اژدها و بتون درروستای چرمه مناطق ییلاقی آمین و بوسی و خاور علیا و سفلی در قسمت شمالی شهرستان- ـ سد شهید پارسا و دره های اطراف آن ـ دره سبز رود کریمو ـ آثار باستانی ثبت شده در شهرهای سرایان، آیسک، و سه قلعه ( کاروانسرا ـ مساجد جامع، آب انبارها و 000) ـ قلعه قلاع در قسمت شمالی شهرستان و قلعه های قدیمی سه قلعه ـ پیراباذر در 23 کیلومتری مرکز شهرستان درروستای چرمه و آسیاب آبی روستا ـ امامزاده های سلطان کریمشاه در کریمو، سلطان ابوالقاسم در سرند، شاهزاده افضل و امامزاده مصیب در مصعبی، سلطان ابوالقاسم درقاسم آباد‌، تورانشاه در سرایان